Jak przeżyć stratę bliskiej osoby?
Niezależnie od tego, czy jest to rozstanie, wypadek, śmierć czy inne wydarzenie życiowe – pojawia się uczucie pustki, opuszczenia, kogoś nam brakuje, jest nam z tym źle i przeżywamy to na różne sposoby. To przeżywanie nazywamy żałobą.
Żałoba u każdego wygląda inaczej. Nie zmienia to faktu, że doświadczanie żałoby może być dłuższe lub krótsze oraz mniej lub bardziej intensywne. Wiele zależy od relacji, w jakiej się było z osobą, której już nie ma. Nie ma jednak wątpliwości, że doświadczenie żałoby jest trudne i bolesne dla każdego. Żałobę często dzieli się na cztery fazy.
Rozpoczęcie procesu żałoby
Na początku pierwszej fazy niektórzy mogą reagować odrzuceniem zaistnienia straty, niedowierzaniem, emocjonalnym dystansem. Rozpoczęcie procesu żałoby to akceptacja jej zaistnienia, pogodzenie się z odejściem kogoś ważnego.
Kakofonia silnych emocji
Druga faza opiera się na silnych, często sprzecznych reakcjach emocjonalnych na żałobę. Pełne doświadczenie straty i zaakceptowanie jej jest doświadczeniem niezwykle trudnym i bolesnym. Żałoba może nieść za sobą uczucia nowe lub o nowym nasileniu. Bardzo często najsilniej odczuwa się brak osoby, której już nie ma. Ujawnia się pustka. Pojawić się może nawet ból. W tym okresie codzienne czynności mogą wymagać więcej wysiłku niż zwykle i być wykonywane wolniej. Mogą pojawiać się trudne do opanowania emocje, agresja w stosunku do losowych osób, która wynika z nagromadzenia silnych emocji.
W tej fazie osoby często uciekają od emocji w pracę, w wir obowiązków, udają przed innymi i przed sobą, że wszystko jest w porządku. Tymczasem przeżycie żałoby jest doświadczeniem bolesnym, lecz potrzebnym i ważnym do przeżycia. Odcinając się od emocji nie pozwalamy sobie na poradzenie sobie ze stratą kogoś bliskiego.
Jeżeli ta faza utrzymuje się za długo, emocji jest jednak za dużo i uniemożliwiają funkcjonowanie lub prowadzą do myśli samobójczych, to znak, że powinniśmy udać się na konsultację do psychoterapeuty. Praca ze specjalistą może pomóc w zrozumieniu nagromadzonych emocji lub w przepracowaniu tego, czego nie da się przepracować samodzielnie.
Wyciągnięcie wniosków z doświadczenia
Kolejna faza to stopniowe przechodzenie do porządku dziennego nad trudnymi emocjami i odzyskiwanie równowagi w życiu codziennym. Jest to okres układania sobie dnia bez obecności osoby, która odeszła. Może być to również proces uczenia się pewnych umiejętności mentalnych albo fizycznych. Efektem jest przejście do ostatniej fazy, czyli zrozumienia i zaakceptowania straty, a także znalezienie miejsca w przeszłości dla osoby, która odeszła bez wpływu jej odejścia na obecne i przyszłe doświadczenia.
Zakończenie
Proces żałoby zostaje zakończony, jeżeli strata przestaje mieć wpływ na życie oraz przeżywanie tu i teraz. Przeżycie żałoby może być postrzegane jako uzyskanie nowej siły, wypracowanie nowej jakości życia lub nawet oczyszczenie.
Autor: Paweł Zalewski