Kiedy w marcu 2020 roku po raz pierwszy w Polsce wprowadzono lockdown, nikt z nas nie wiedział, jakie będą jego skutki. W zależności od indywidualnej sytuacji każdego z nas, borykaliśmy się z rozmaitymi emocjami. Jednym towarzyszyła radość, że tempo ich życia w końcu zwolni i w lockdownie upatrywali się chwili wytchnienia, inni obawiali się o swoją przyszłość. Nagłe zamknięcie w domu miało ogromny wpływ na niemal wszystkie dziedziny naszego życia, w tym również na związki.
Korona-kryzys
Pary, które w codziennym życiu nie miały możliwości poświęcać sobie wystarczająco dużo czasu, nagle zostały zamknięte w czterech ścianach, a wspólne przebywanie na ograniczonej przestrzeni niejednemu z nas dało do myślenia, czy aby na pewno relacja, którą tworzymy jest dla nas satysfakcjonująca. Obawa o zdrowie swoje i najbliższych, napływające ze wszech stron informacje o kolejnych przypadkach zakażeniach i zgonach, niestabilna sytuacja ekonomiczna kraju, strach o dalsze zatrudnienie i trwające kilka miesięcy zamknięcie – wszystko to sprawiło, że z pozoru drobne nieporozumienia, które zwykle zażegnalibyśmy uśmiechem, przytuleniem czy rozmową, zaczęły urastać do rangi poważnych konfliktów. Brudne naczynia w zlewie, niezaścielone łóżko, buty czy ubrania pozostawione w innym miejscu niż zazwyczaj – wszystko to może stanowić iskrę, która wywoła kolejną kłótnię. Podczas lockdownu zniknęło także uczucie drobnej tęsknoty i radości na widok partnera, które towarzyszyło nam zwykle np. po powrocie z pracy do domu. Zamiast tego pojawiła się raczej chęć ucieczki i odetchnięcia od drugiej połówki, z którą musimy spędzać 24 godziny na dobę.
Gdzie szukać pomocy?
Mimo narastających konfliktów i irytacji obecnością partnera, nie warto podejmować pochopnych decyzji. Musimy bowiem pamiętać o tym, że lockdown jest sytuacją przejściową, która przez najbliższe lata będzie zapewne towarzyszyć nam cyklicznie, dlatego, jeżeli zależy nam na relacji, którą tworzymy, nie warto czekać, aż pandemia dobiegnie końca i poprosić o pomoc specjalistę, który pomoże nam odnaleźć się w nowej rzeczywistości.
Terapia par
Pomoc terapeuty, który wysłucha partnerów i z dystansem przyjrzy się tworzonej przez nich relacji może okazać się uzdrawiająca dla związku. Terapia ma na celu pomoc pacjentom w zrozumieniu tego, że każda z osób tworzących związek jest inna – ma inne pasje, sposób myślenia i podejścia do różnych spraw czy przyzwyczajenia, które musimy akceptować i szanować, zamiast usiłować zmieniać. Efektem odpowiednio przeprowadzonej psychoterapii jest ponowne odkrycie emocji, które towarzyszyły parze w początkowej fazie relacji, a także umiejętność słuchania drugiej strony, zrozumienia i rozmowy.
Czy to ma sens?
Wiele par jest sceptycznie nastawionych do korzystania z tej formy pomocy. Nie chcą opowiadać obcej osobie o swoich problemach i wychodzą z założenia, że jeżeli sami nie są w stanie dojść do porozumienia, to nikt ani nic nie będzie w stanie im pomóc. Tymczasem okazuje się, że terapia par przynosi niekiedy imponujące efekty i sami pacjenci żałują, że decyzja o niej zapadła tak późno. Dość często zdarza się, że już podczas pierwszego spotkania para zdaje sobie sprawę z tego, jak wiele ich łączy i jak błahe były rzeczy, które przez ostatnie miesiące wywoływały konflikty. Skutecznie przeprowadzona terapia sprawia, że w związku ponownie, zamiast kłótni i spięć pojawia się współpraca, a zamiast irytacji i złości – miłość i wzajemny szacunek.
Julita Wasilewska
Psychoterapeutka, Seksuolożka
Prowadzi psychoterapię indywidualną osób dorosłych oraz terapię par, rodzin i małżeństw. Pracuje w nurcie systemowym i psychodynamicznym. W praktyce seksuologicznej pomaga osobom, które cierpią z powodu zaburzenia pożądania, bolesnego współżycia, problemów z akceptacją własnej orientacji seksualnej, strachu przed stosunkiem, nałogowej masturbacji, a także osobom, które chciałyby poznać i zrozumieć swoje potrzeby seksualne. W przypadku terapii par i małżeństw pomaga Pacjentom w odbudowywaniu bliskości i intymności, radzeniu sobie z sytuacjami kryzysowymi, zdradą czy poczuciem odrzucenia.
Umów się na wizytę
Niekiedy wizyta w gabinecie psychoterapeuty bywa utrudniona lub wręcz niemożliwa. Przeszkodą ku temu mogą być np. duża odległość gabinetu od miejsca naszego zamieszkania, częste podróże, urlop, choroba czy wprowadzany kilkukrotnie na przestrzeni ostatniego roku lockdown. Wszystko to może niekorzystnie wpłynąć na ciągłość procesu psychoterapeutycznego, opóźnić jego efekty lub zmniejszyć jego skuteczność. Całe szczęście w dzisiejszych czasach, dzięki udogodnieniom, jakie niesie za sobą Internet, jesteśmy w stanie temu skutecznie zaradzić, korzystając z terapii online. Mimo tego że jest ona w ostatnich latach coraz popularniejsza, część społeczeństwa wciąż nastawiona jest sceptycznie do tego rodzaju wsparcia. A jak jest naprawdę? Czy ich obawy są słuszne? W poniższym artykule przedstawiamy wady i zalety psychoterapii online.
Liczne badanie pokazują, że psychoterapia online jest równie skuteczna, co terapia tradycyjna i sprawdza się równie dobrze w przypadku leczenia napadów paniki, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, depresji, stresu pourazowego, nerwicy, lęków, długotrwałego obniżonego nastroju itd.
Zalety psychoterapii online:
- Dostępność – psychoterapia online nie ma żadnych ograniczeń, jeżeli chodzi o miejsce – jest ona dostępna praktycznie z każdego zakątka Ziemi, a jedyne czego nam potrzeba, to komputer z dostępem do Internetu. Zaletę tę doceniają szczególnie osoby zmagające się z różnego rodzaju lękami związanymi z opuszczeniem domu, osoby niepełnosprawne lub chore, ale też ci, którzy dużo podróżują, zamieszkują miejscowości, w których dostęp do psychoterapeuty jest ograniczony, a także osoby, chcące skorzystać z pomocy konkretnego psychoterapeuty, który na co dzień świadczy usługi w innym mieście.
- Większa anonimowość – doceniają to nie tylko klienci z mniejszych miejscowości, którzy często obawiają się np., że ktoś zauważy ich jak wychodzą od psychoterapeuty, albo tego, że ich problemy „wyjdą” poza gabinet, ale też osoby, które w zaciszu własnego domu czują się bardziej komfortowo, dzięki czemu dzielenie się własnymi problemami przychodzi im łatwiej.
- Elastyczność w doborze terminów – większość terapeutów oferujących pomoc online udostępnia swoim pacjentom elektroniczny kalendarz, za pośrednictwem którego mogą oni wybrać dogodną dla siebie datę i godzinę sesji. Rozwiązanie to umożliwia skorzystanie z terapii pacjentom, którzy np. pracują w systemie zmianowym.
- Możliwość nawiązania kontaktu w każdej chwili – pacjenci borykający się z problemami natury psychicznej niejednokrotnie mają do czynienia z kryzysem, który może nastąpić w każdej chwili. W związku z powyższym wielu terapeutów oferuje możliwość skorzystania z doraźnej pomocy o każdej godzinie.
- Minimalizacja strachu przed spotkaniem twarzą w twarz – skorzystanie z sesji online to doskonała okazja do przełamania strachu przed spotkaniami twarzą w twarz. Pacjenci w zaciszu własnego domu czują się znacznie pewniej i mówienie o swoich problemach przychodzi im łatwiej, ale niejednokrotnie zdarza się, że na pewnym etapie terapii prowadzonej online sami zwracają się do terapeuty z pytaniem o możliwość spotkania się na żywo. Pytanie to uznaje się z reguły za spory krok naprzód w procesie leczenia.
Wady psychoterapii online:
- Terapia online nie jest dla każdego – punkt ten dotyczy w szczególności pacjentów zmagających się z poważnymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak schizofrenia, myśli samobójcze czy psychozy.
- Problem z postawieniem odpowiedniej diagnozy – wielu pacjentów nastawionych sceptycznie do psychoterapii online uważa, że brak bezpośredniego kontaktu z psychoterapeutą uniemożliwia jemu odczytanie pewnych istotnych wskazówek wynikających chociażby z mowy ciała, przez co terapia może być źle prowadzona. Tymczasem liczne badania dowodzą, iż psychoterapia online wymaga co prawda większej elastyczności i wiedzy, jednak jej efekty mogą być takie same, jak w przypadku terapii prowadzonej stacjonarnie.
- Brak zachowania ciągłości – pacjenci, którzy zgłaszają sie do psychoterapeuty po raz pierwszy i wybierają sesje online często bagatelizują terapię i traktują ją jedynie jako pomoc doraźną w sytuacjach kryzysowych. Niejednokrotnie zdarza się, że jeżeli ich samopoczucie ulegnie chwilowej poprawie, przekładają lub odwołują spotkania, które w formie online wydają im się być mniej wiążące.
- Czynniki rozpraszające – terapia prowadzona w gabinecie zmusza niejako pacjentów do skupienia się na swoim problemie i rozmowie z psychoterapeutą, z kolei w zaciszu domu od rozmowy z psychoterapeutą uwagę pacjenta może odwrócić np. telefon, dzwonek do drzwi, szczekający pies itd., ale całe szczęście są to czynniki, które pacjent może wykluczyć i zapewnić sobie tym samym zupełny spokój na czas sesji.
- Problemy technologiczne – brak połączenia z Internetem lub jego niska jakość mogą zakłócać przebieg sesji i wywoływać niepotrzebną podczas terapii irytację.
Psychoterapia online bez wątpienia niesie za sobą szereg możliwości dotarcia do osób potrzebujących wsparcia, które z różnych względów nie chcą lub nie mogą skorzystać z terapii stacjonarnej. Mimo kilku wymienionych w powyższym artykule wad, liczne badania przeprowadzone na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat dowodzą, iż jest ona równie skuteczna, co terapia stacjonarna pod warunkiem, że obie strony (psychoterapeuta i pacjent) odpowiednio zadbają o jej komfort.
Piotr Surowy
Psycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię osób dorosłych. Obszar pomocy to: kryzys życiowy, zdrada, utrata pracy, wypalenie zawodowe, stres w życiu osobistym i zawodowym, rozłąka, nerwice, depresja, stany lękowe, niskie poczucie własnej wartości.
Umów się na wizytę
Życie bywa przewrotne i na swojej drodze spotykamy wiele problemów. Z częścią z nich dajemy sobie radę sami, z kolei inne są w stanie wpłynąć na naszą psychikę do tego stopnia, że nie jesteśmy w stanie sobie z nimi poradzić i decydujemy się na skorzystanie z pomocy specjalisty. Psychoterapia to swego rodzaju ratunek dla duszy. Pozwala ona odkryć źródła problemu i znaleźć w sobie siłę do uporania się z nimi. Choroby takie jak depresja, nerwica, lęki, fobie czy z pozoru zwykłe zaburzenia nastroju wpływają negatywnie na komfort życia wielu osób. Psychoterapia online to ratunek dla wszystkich tych, którzy potrzebują pomocy, ale nie chcą albo z różnych względów nie mogą uczestniczyć w sesji stacjonarnie. W poniższym artykule odpowiemy na najczęściej pojawiające się pytania dotycząc terapii online.
Jakie są formy terapii online?
Rozróżniamy dwie formy psychoterapii online:
- Synchroniczna, z którą mamy do czynienia wówczas gdy kontakt z psychoterapeutą odbywa się w czasie rzeczywistym – np. wideorozmowa, czat, sms, rozmowa telefoniczna
- Asynchroniczna– psychoterapeuta udziela odpowiedzi po upływie czasu – np. wymiana e-maili, pozostawienie mu wiadomości na poczcie głosowej telefonu.
Kiedy skorzystać z psychoterapii online?
Psychoterapia online to rozwiązanie, które sprawdzi się idealnie, jeżeli:
- Chcesz uczestniczyć w terapii niezależnie od miejsca swojego pobytu – wyjazd służbowy, wakacje, przeprowadzka do innego miasta – psychoterapia online umożliwia Ci udział w sesjach terapeutycznych z każdego miejsca na Ziemi.
- Chcesz mieć większą elastyczność w wyborze terminu i godziny.
- Jesteś zainteresowany korzystaniem z usług terapeuty przyjmującego w innym mieście – dzięki usługom online możesz wybrać specjalistę z całego kraju, którego wiedza i doświadczenie, sprostają problemom, z którymi się borykasz.
- Nie chcesz tracić czasu na dojazdy.
- Zależy Ci na anonimowości – dotyczy to często osób zamieszkujących mniejsze miejscowości, które obawiają się, że o jego problemach dowiedzą się sąsiedzi lub znajomi.
- W zaciszu własnego domu czujesz się bezpieczniej, dzięki czemu łatwiej otworzysz się na rozmowę.
Kiedy psychoterapia online może pomóc?
Liczne badania skuteczności psychoterapii online wykazują, że jest ona w stanie pomóc osobom zmagającym się m.in. z depresją, zaburzeniami lękowymi czy wysokim poziomem stresu. Mimo tego że jest to naprawdę skuteczna forma pomocy, w niektórych przypadkach niestety niewystarczająca. Dotyczy to zwłaszcza osób zmagających się z poważnymi zaburzeniami psychicznymi, w tym uzależnieniem od substancji psychoaktywnych, ciężką depresją, której towarzyszą myśli i próby samobójcze czy schizofrenią.
Jak znaleźć psychoterapeutę w Internecie i na co zwrócić uwagę przy jego wyborze?
Pierwszą rzeczą, na którą powinniśmy zwrócić uwagę trafiając na stronę internetową psychoterapeuty jest to, czy znajdują się na niej podstawowe informacje, takie jak:
- jego imię i nazwisko,
- konkretne kwalifikacje i uprawnienia – na stronie powinny znaleźć się informacje o ukończonych studiach i szkoleniach, posiadanych certyfikatach, a także zdobytym dotychczas doświadczeniu,
- zasady świadczenia usług – na stronie internetowej powinny zostać umieszczone informacje dotyczące tego, w jaki sposób umawiać się na wizyty, czasu trwania pojedynczego spotkania, możliwych sposobów uczestniczenia w psychoterapii (rozmowa telefoniczna, e-mail , wideorozmowa itd.), a także dane kontaktowe,
- cennik i formy płatności,
- formy terapii – na stronie powinna znajdować się informacja dotycząca tego, w ramach jakiego nurtu działa dany psychoterapeuta.
Jak wybrać psychoterapeutę online?
Poza podstawowymi informacjami umieszczonymi na stronie internetowej, wybierając psychoterapeutę warto zwrócić też uwagę na następujące aspekty:
- Problem, z którym się borykamy – wiedząc, z jakimi lękami i słabościami mierzymy się na co dzień, łatwiej będzie nam wybrać psychoterapeutę, który przeprowadzi skuteczną psychoterapię. Na stronach internetowych psychoterapeuci i psychologowie często określają obszar swojej specjalizacji, więc jeśli zmagasz się np. z różnego rodzaju lękami, zdecydowanie lepiej zgłosić się do terapeuty, który ma doświadczenie i specjalizuje się w leczeniu właśnie ich, niż do kogoś, który od lat skupia się np. na leczeniu uzależnień.
- Długość sesji – zdecydowana większość sesji terapeutycznych trwa 50 minut, jednak warto to sprawdzić, ponieważ zdarza się, że trwają one krócej lub dłużej.
- Koszt terapii online – przed przystąpieniem do psychoterapii, warto określić budżet, jaki jesteśmy w stanie na nią przeznaczyć, przy czym warto wiedzieć, że większość 50-minutowych sesji online to koszt w granicach od 160 do 200 zł.
- Osobiste preferencje – psychoterapeuta to osoba, która powinna wzbudzać nasze zaufanie. Często zdarza się np. tak, że kobiety chętniej rozmawiają z psychoterapeutką, z kolei mężczyźni wolą zwierzać się ze swoich problemów psychoterapeucie. Podobnie jest z wiekiem – jedni z nas wolą rozmawiać z osobą starszą, z kolei zaufanie innych wzbudzi osoba młoda. Wybierając swojego psychoterapeutę musisz wziąć to wszystko pod uwagę, abyś w trakcie sesji czuł się jak najbardziej swobodnie.
- Formy komunikacji – psychoterapia online odbywa się poprzez komunikator – wideorozmowę. Ważne jest, aby w czasie spotkania online, warunki były komfortowe dla Ciebie.
Powyżej przestawiliśmy kilka aspektów, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze psychoterapeuty, jednak przed podjęciem regularnej terapii, warto jeszcze skorzystać z możliwości rozmowy z nim przez telefon lub Internet albo podczas „próbnej” (często bezpłatnej) konsultacji. Takie wstępne rozpoznanie to doskonała okazja do tego, żeby móc stwierdzić, czy dana osoba nam odpowiada czy też nie. Niekiedy zdarza się bowiem, iż mimo posiadania odpowiednich kwalifikacji i doświadczenia między pacjentem a psychoterapeutą nie nawiązuje się niezbędna w procesie leczenia nić porozumienia. Jeśli stanie się tak w Twoim przypadku, nie zniechęcaj się i szukaj dalej, aż trafisz na osobę, której bez przeszkód opowiesz o wszystkim, co Cię dręczy.
Piotr Surowy
Psycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię osób dorosłych. Obszar pomocy to: kryzys życiowy, zdrada, utrata pracy, wypalenie zawodowe, stres w życiu osobistym i zawodowym, rozłąka, nerwice, depresja, stany lękowe, niskie poczucie własnej wartości.
Umów się na wizytę
Mało osób wie, że psychoterapia online funkcjonuje w Polsce od ponad 20 lat. Dopiero pandemia koronawirusa sprawiła, że zyskała ona na popularności i tak jak wiele innych usług, przeniosła się do Internetu. Wiele osób wciąż ma jednak wątpliwości, czy jest ona równie skuteczna i bezpieczna, co spotkania z terapeutą twarzą w twarz w gabinecie.
Psychoterapia online w dobie koronawirusa i nie tylko
Pandemia COVID-19, która zatrzymała cały Świat, przyczyniła się również do tego, że wiele usług przeniosło się do Internetu. Dotyczyło to także spotkań z psychoterapeutą, z których korzystały osoby będące w trakcie psychoterapii, jak i te, które zamieszanie i stres związany z lockdownem skłoniły do jej podjęcia. Choć co jakiś czas spada liczba nowych przypadków zakażeń i wszelkie obostrzenia są luzowane, po kilku miesiącach ponownie dochodzi do ich wzrostu, co skutkuje kolejnymi lockdownami i dalszą koniecznością korzystania z wielu usług za pośrednictwem Internetu. Nie jest to jednak jedyny powód, dla którego pacjenci korzystają z terapii online. Okazuje się bowiem, że taka forma wsparcia niesie za sobą kilka istotnych zalet. Jakich?
- Możliwość uczestniczenia w terapii z każdego miejsca na Ziemi – wielu pacjentów, którzy przez pandemię zostali zmuszeni do skorzystania z terapii online, chce z niej korzystać w dalszym ciągu. Doceniają oni to, że mogą w niej uczestniczyć np. w zaciszu własnego domu lub przebywając na wczasach.
- Większa możliwość ustalenia dogodnego terminu, często również w godzinach wieczornych, o co raczej trudno w gabinetach stacjonarnych.
- Możliwość wyboru specjalisty z każdego zakątka Polski,, co doceniają nie tylko osoby z mniejszych miast, ale również pacjenci mieszkający na co dzień za granicą, którzy o swoich problemach wolą opowiadać w rodzimym języku.
- Oszczędność czasu na dojazdach.
- Większa anonimowość – wielu pacjentów, szczególnie z mniejszych miejscowości, odkłada decyzję o rozpoczęciu terapii ze względu na strach przed tym, co pomyślą o nich inni.
- Większa swoboda opowiadania o problemach – psychoterapia online może być bardziej ośmielająca niż rozmowa z psychoterapeutą twarzą w twarz, szczególnie dla pacjentów, którzy korzystają z tej formy wsparcia po raz pierwszy lub niechętnie opowiadają o swoich emocjach – zacisze własnego domu daje pacjentowi poczucie komfortu i większej anonimowości.
Czy psychoterapia online jest bezpieczna?
Odpowiedź brzmi: Tak. Dostępne w Internecie usługi wideo i czatowe wykorzystują nowoczesną technologię szyfrowania, stanowiącą jedną z najbardziej zaawansowanych form bezpieczeństwa, a co za tym idzie, nawet jeżeli ktoś wejdzie w posiadanie naszych wiadomości, to przybiorą one formę złożonego kodu, niemożliwego do odczytania.
Wybierz dogodną dla siebie formę terapii online
Z różnych przyczyn nie chcesz połączyć się z psychoterapeutą za pośrednictwem kamery? To nie problem, bowiem psychoterapia online może odbyć się także w formie audio lub wymiany wiadomości tekstowych za pośrednictwem jednego z komunikatorów internetowych, a to, na którą z nich się zdecydujesz, zależy tylko od Ciebie! Jeżeli chodzi o skuteczność poszczególnych form, to zależy ona głównie od tego, czy między terapeutą a pacjentem zostanie nawiązana głęboka relacja, która jest podstawą skutecznego leczenia.
Piotr Surowy
Psycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię osób dorosłych. Obszar pomocy to: kryzys życiowy, zdrada, utrata pracy, wypalenie zawodowe, stres w życiu osobistym i zawodowym, rozłąka, nerwice, depresja, stany lękowe, niskie poczucie własnej wartości.
Umów się na wizytę
„Wszystko czym jesteśmy i co robimy zaczyna się od naszego Oddechu” (dr Joy Manne)
Nieuświadomiony jest jak każda cicha funkcja naszego organizmu. Używany świadomie wywiera niezwykły wpływ na organizm, myślenie, uczucia i emocje. Jest ich regulatorem. W ciągu doby wykonujemy około 20 tysięcy wdechów i wydechów – to imponująca praca!
A skoro mamy na coś wpływ…Warto takie działania wspierać! Ważne żeby stosować systematycznie w dłuższym okresie czasu.
Poniżej sposoby na wykorzystanie jego niezwykłych możliwości w sposób świadomy, dla pobudzenia swojego organizmu, dotlenienia, zwiększenia wydajności. Oddech bywa jak kofeina…
Ćwiczenie – oddychanie jak kofeina:
Oddychanie naprzemienne nosem (Nadi Shodhana) – ta metoda zwiększa naszą uważność, a także poprzez połączenie pracy lewej i prawej półkuli mózgu poprawia jego efektywność. Sprawdza się w kryzysowych sytuacjach, kiedy potrzebujemy się skupić lub pobudzić. Działa jak kawa, dlatego nie powinno się wykonywać tego ćwiczenia przed snem.
1. Usiądź w wygodnej pozycji medytacyjnej.
2. Połóż kciuk prawej dłoni na prawym nozdrzu i lekko przyciśnij. Zrób wdech lewym nozdrzem.
3. Następnie połóż palec serdeczny prawej ręki na lewym nozdrzu i przyciśnij. Usuń kciuk z prawego nozdrza i wypuść powietrze prawą dziurką. Powtarzaj sekwencje zmieniając naprzemiennie wdychane i wydychane powietrze raz na lewą, raz na prawą stronę.
Ćwiczenie „Oczyszczający oddech ognia” (Kapalabhati):
Ten oddech koncentruje się na brzuchu, podczas jego wykonywania wydychamy powietrze z pełną siłą. Ćwiczenie uspokaja nasze ciało, które finalnie ma więcej energii. Ta technika oddychania sprawdza się rano, gdy musimy się obudzić oraz wtedy, gdy musimy wzmocnić skoncentrować, dostrzec pozytywne aspektów danej sytuacji.
Usiądź wygodnie z wyprostowanym kręgosłupem. Zamknij oczy.
1. Zacznij powoli pogłębiać oddech, zwróć uwagę, czy wdech jest wystarczająco długi.
2. Gdy uda ci się pogłębić oddech, zacznij oddychać szybko i wkładaj w to maksymalny wysiłek. Wydech musi pochodzić z brzucha.
Co 2 sekundy zrób małą przerwę na pogłębiony oddech, powtórz sekwencję 10 razy
· powodzenia!
Piotr Surowy
Psycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię osób dorosłych. Obszar pomocy to: kryzys życiowy, zdrada, utrata pracy, wypalenie zawodowe, stres w życiu osobistym i zawodowym, rozłąka, nerwice, depresja, stany lękowe, niskie poczucie własnej wartości.
Umów się na wizytę
Autor: Anna Zabrodzka, psycholożka, certyfikowana psychoterapeutka
W ostatnich dniach nastąpiło wiele zmian. Różne są sposoby reakcji na zmianę, szczególnie na tą nieplanowaną. Najczęstszym z nich jest lęk. Jest on naturalnym stanem, ale każdy radzi sobie z nim inaczej. A od tego, jak sobie z nim radzimy wiele zależy.
Jeśli nie umiemy sobie z nim radzić, pojawia się bezradność i bezsilność. Mamy poczucie, że nic nie możemy zrobić, chowamy się w sobie, odczuwamy smutek, niemoc i w efekcie podejmujemy decyzje impulsywnie, nieprzemyślanie, co tylko prowadzi do zagubienia i chaosu. Tracimy poczucie wpływu, zrozumienia siebie, a nie rozumiejąc siebie, nie możemy podejmować decyzji w sposób świadomy.
Jak temu zapobiec w sytuacji, na którą rzeczywiście nie mamy wpływu?
Jak radzić sobie z lękiem w sposób konstruktywny, czyli taki, który pozwala nam zobaczyć granice wpływu?
IDENTYFIKACJA, AKCEPTACJA, DECYZJA.
Pierwszym etapem jest zauważenie tego, co się z Tobą dzieje, co czujesz. Najłatwiej nazwać uczucia, uważnie obserwując siebie i swoje ciało. Zanim dowiesz się, że czujesz lęk, twoje ciało już ci to mówi, ale często robisz wszystko, aby nie zwrócić na to uwagi. Próbujesz myśleć o czymś innym, wmówić sobie, że nie możesz się bać, czyli zaprzeczasz, wypierasz. Próbujesz odwrócić uwagę i oszukać się, że się nie boisz.
Jeśli zaobserwujesz:
-
wzmożoną potliwość,
-
spocone i/lub zimne dłonie,
-
przyspieszone bicie serca,
-
spłycony oddech,
-
suchość w ustach,
-
objawy z układu pokarmowego, np. nudności,
-
wzmożone parcie na pęcherz, możesz nazwać to, co czujesz.
Powyższe objawy wskazują na lęk.
W skrajnie silnym lęku, może dojść do wymiotów, zaburzeń widzenia, słyszenia i/lub myślenia.
Jeśli rozpoznasz jakikolwiek z powyższych objawów, usiądź i poobserwuj swoje ciało – skup się i sprawdź, czy rozpoznajesz inne objawy. Jeśli je zaobserwujesz, zaakceptuj.
Nie zaprzeczaj, że czegoś nie czujesz, jeśli to czujesz. Ciało mówi, a ciała nie da się oszukać. Akceptacja odczuwanych objawów, to szacunek do siebie i swojego ciała. Kiedy uznasz objawy, uznasz to, co czujesz. A kiedy uznasz to, co czujesz i nazwiesz, że to lęk, możesz zdecydować, jak sobie pomóc. Nawet jeśli nie możesz zmienić sytuacji, nie jest tak, że jesteś kompletnie bezradny, bo masz wpływ na to, co zrobisz ze swoim lękiem.
Jeśli czujesz suchość w ustach – możesz napić się wody.
Jeśli masz spłycony oddech – możesz usiąść i zrobić ćwiczenie oddechowe, które ureguluje oddech, przywróci równowagę w organizmie.
Jeśli masz mętlik w głowie, nie wiesz, co myśleć, czegoś nie rozumiesz – możesz z kimś porozmawiać, poprosić o wyjaśnienie.
Jeśli jest ci smutno – możesz posłuchać ulubioną muzykę, obejrzeć komedię.
Jeśli masz poczucie bezsilności, rozsadza cię energia, nie możesz znaleźć sobie miejsca, chodzisz z kąta w kąt – możesz pomyśleć, jak pomóc komuś innemu, bardziej na ten moment potrzebującemu (zrobić zakupy i postawić pod drzwiami; zadzwonić do samotnej cioci, wujka, babci, dziadka, czy sąsiada).
Pamiętaj – jeśli wiesz, co się z tobą dzieje, możesz sobie pomóc, możesz poprosić o pomoc, czy pomóc komuś innemu.
Autor: Piotr Kałowski
Powtarzane co pewien czas naukowe badania skuteczności psychoterapii ustawicznie wykazują, że przeważająca większość osób podejmujących terapię z powodu problemów emocjonalnych czy psychologicznych uzyskuje znaczącą i trwałą poprawę. Co więcej, wiele osób podejmuje terapię nie po to, aby poradzić sobie z nękającym ich problemem, ale w celu rozwoju osobistego.
Jak natomiast wygląda sprawa z psychoterapią par? Wydawać by się mogło, że związki interpersonalne są tak złożonymi i dynamicznymi układami, że nie sposób jest zrozumieć ich istotę i zaoferować pomoc w osiągnięciu zmiany. Nic bardziej mylnego! Terapia par oferuje efektywne, dopasowane do indywidualnych potrzeb i charakterystyk klientów sposoby na szeroką gamę problemów i trudności. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich – warto pamiętać, kiedy profesjonalna pomoc psychologiczna może być właściwym rozwiązaniem.
Pozytywna zmiana, nie tylko złagodzenie problemu
Twierdzenie, że terapia par polega tylko na otrzymywaniu od terapeuty porady, co zrobić w konkretnej sytuacji jest dużym uproszczeniem. Terapeuta przede wszystkim szanuje indywidualność pary i łączącego ją związku – nie stara się być wszechwiedzącym ekspertem od tego, jak należy ze sobą być. Zamiast tego, terapia par może być podjęta aby usprawnić wzajemną komunikację w związku i wykształcić skuteczniejsze sposoby rozwiązywania wszelkich konfliktów, niezależnie od ich istoty. W wielu przypadkach „trudne” związki wcale nie doświadczają większej ilości konfliktów – po prostu brakuje im umiejętności dochodzenia do kompromisu. Dla takich par, terapia będzie skupiała się na tym, w jaki sposób osoby w związku mówią o swoich uczuciach i potrzebach, jak są odbierane oraz jak można zmniejszyć ewentualne bariery w rozumieniu się nawzajem. W tym celu terapeuta może np. uczyć osoby parafrazować, co usłyszały, zanim udzielą na to odpowiedzi (sposoby skutecznej komunikacji omawialiśmy w jednym z poprzednich naszych wpisów).
Inne pary z kolei sprawnie się komunikują, ale brakuje im konkretnych zdolności rozwiązywania problemów. W takich przypadkach, terapeuta pomaga wypracować plan działania, uczy ogólnych reguł i umiejętności, a czasami także pracuje z parą nad kwestiami nieuświadomionych motywacji blokujących rozwiązania (np. zbyt sztywne rozumienie ról płciowych). Jak więc widzimy, terapia par to nie tylko pomoc w bieżącej sprawie, ale także inwestycja w jakość związku.
Praca nad sobą – w związku
Bywa również, że problemy i konflikty wynikają nie z bieżących sytuacji, a z oczekiwań osób w związku wobec siebie lub ich przekonań na temat tego, jak związek powinien wyglądać. Wtedy praca w terapii skupia się bardziej na „samej psychologii:” terapeuta pomaga osobom w związku eksplorować własne myśli i uczucia i prowadzi z nimi dialog dążący do wypracowania bardziej elastycznych oczekiwań i przekonań. Oczywiście, najważniejsze jest samopoczucie osób w związku – terapeuta nie ma prawa nakazywać i zmuszać. Pełni raczej rolę przewodnika w samodzielnym rozwoju i podejmowaniu decyzji.
Co za tym idzie, w przypadku, gdy para rozważa zakończenie związku, terapeuta również nie przystaje przy konkretnej opcji. Zamiast tego, pomaga rozważyć wszelkie plusy i minusy, wyrazić wszelkie emocje, obawy i rozterki oraz ujawnić skrywane urazy. Dzięki temu, jeżeli jednak dojdzie do rozstania, przebiegnie ono w bardziej dojrzały emocjonalnie sposób – z jak najmniejszą ilością tzw. „bagażu.
Wreszcie, wiele zaburzeń psychicznych leczonych jest również w terapii par (oraz rodzin). Włączenie partnera czy małżonka do terapii depresji czy zaburzeń lękowych, a także schizofrenii oraz dysfunkcji seksualnych, często zwiększa jej skuteczność. Druga osoba zyskuje natomiast sposób na konstruktywną pomoc cierpiącemu partnerowi.
Przeciwwskazania?
Terapię par warto więc rozważyć w wielu przypadkach: zarówno, gdy jedna z osób w związku zmaga się z zaburzeniem, gdy chcemy poprawić jakość naszego związku (poprzez lepszą komunikację lub skuteczniejsze rozwiązywanie problemów) oraz gdy wspólnie rozważamy jego zakończenie. Czy są jednak sytuacje, gdy terapia par może okazać się nieskuteczna?
Jedno z podstawowych założeń, jakie przyjmuje każdy terapeuta par mówi, że osoby w związku są sobie równe. Co więcej, wszelkie problemy traktowane są jako coś wspólnego (hyperlink do poprzedniego wpisu). Oczekiwanie, że dzięki terapii par jedna z osób w związku zostanie potwierdzona jako „winna,” oficjalnie przeprosi i zadośćuczyni za swoje przewinienia blokuje osiągnięcie jakiegokolwiek kompromisu i równości. Podobnie rzecz będzie wyglądała, jeżeli jedna osoba kategorycznie pragnie zakończyć związek a druga próbuje ją od tej decyzji odwieść – terapeuta par nie może być stronniczy. Sytuacje, które najpewniej nie zostaną rozwiązane przez podjęcie wspólnej terapii to także aktualna relacja miłosna jednej z osób poza związkiem oraz uzależnienie od alkoholu lub narkotyków.
Powyższe sytuacje są poniekąd krańcowymi wyjątkami. W wielu innych przypadkach terapia par oferuje skuteczną pomoc, nie tylko w leczeniu zaburzeń psychicznych jednej osoby w związku – może również okazać się niezwykle cennym krokiem w stronę lepszego wspólnego życia.
Czyli jakość życia zależy od jakości komunikacji
Autor: Piotr Surowy
Analizując jakość komunikacji w związku nie sposób nie zwrócić uwagi na to jak duże zmiany wywołują w niej różne zdarzenia życiowe, przeżycia i czas, a tym samym wiek partnerów. Różne etapy związku przekładają się na jakość komunikacji.
Narzeczeństwo
W okresie narzeczeństwa dialog jest bardzo satysfakcjonujący, szczególnie intensywny. Partnerzy są sobą oczarowani, każda informacja pobudza w nich zainteresowanie partnerem. Na tym etapie partnerzy nie są obarczeni wspólnymi trudnościami życia codziennego, obowiązkami domowymi. Spotkania – randki odbywają się zazwyczaj w miłych okolicznościach, w czasie dostosowanym do możliwości obu osób, a rozmowy są skoncentrowane na sprawach ogólnych. Jest to czas w którym osoby nie mają poczucia przynależności do siebie (Lastkowski, 1985).
Młoda para
Komunikacja młodej pary jest przepełniona humorem, analityczna, ułatwia przystosowanie się do życia rodzinnego. W początkowej fazie jest bardzo aktywna ze względu na dwa czynniki takie jak występowanie wielu spraw do rozwiązania podczas wstępnej interakcji odmiennych osobowości i transformacji od pary do rodziny, oczekiwania co dopełnienia społecznych ról rodzinnych są niejasne i wymagają wspólnego opracowania. Na tym etapie występują konflikty wynikające z próby ustalenia reguł panujących w związku, ale z uwagi na fakt, iż faza ta oparta jest na uczuciu i wzajemnej atrakcyjności pary znajdujące się w niej nastawione są na konfrontację i negocjacje.
Wiek średni
W parach w średnim wieku zmniejsza się ekspresja komunikacji. Partnerzy dobrze się znają i wykorzystują w porozumiewaniu zwyczaje rodzinne. Stresujące sytuacje, które na tym etapie zdarzają się najczęściej przyczyniają się do bardziej bezpośredniej formy komunikacji. W tym okresie małżeństwa występuje wiele sytuacji stresowych przekształcających pośredni charakter komunikacji w bardziej bezpośredni.
Emerytura
Komunikacja w parze emeryckiej staje się coraz bardziej pasywna, dobrze znane wzajemne style komunikacji zapewniają poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Dialog cechuje się spokojem oraz krótkimi sympatycznym dygresjami. Według autorki wraz ze stażem małżeńskim relacje stają się coraz lepsze. Wynika to z faktu, że w pełni mogą się oni oddać rolom małżeńskim, wycofując się z innych ról społecznych.
Na pozytywne zmiany zachodzące w parach emeryckich wpływa – między innymi – fakt zmniejszania się liczby obszarów i czynników stresogennych, a występowanie sytuacji stresowych związane jest z czynnikami, które nie zależą od osobowości partnerów, ale od zjawisk takich jak śmierć, choroba czy też wszelkie ograniczenia wynikające z fizjologicznych zmian.
Istotne jest, że bardzo często czynniki te wpływają pozytywnie na małżonków pogłębiając ich więzi. Więzi, które cementowane są także poprzez przywiązanie, szacunek do przeżytych wspólnie chwil i licznych wspomnień oraz wspólnie zdobywanych doświadczeń (Harwas-Napierała, 2008).
Dzieci, które czują się obiektem działań innych, nie czują się częścią większej całości i nie odnajdują oparcia, mają problem i jest to dla nich źródłem bólu. Niektóre np. głośno zwracają na siebie uwagę i rozwijają w sobie zaburzenia uwagi, co jest po prostu demonstracją tego, że chcą być dostrzeżone – mówi neurobiolog prof. Gerald Hüther.
Najważniejszymi potrzebami dziecka są: potrzeba więzi i potrzeba bezwarunkowej miłości. – Rodzi się z nimi każdy człowiek i one tkwią w naszym mózgu po prostu dlatego, że taki jest proces, który doprowadza do naszych narodzin i nie może być inaczej – mówi neurobiolog.
– Najważniejsze zmiany, decydujące dla przyszłości społeczeństwa, dotyczą tego, w jaki sposób będziemy wychowywali kolejne pokolenia, co zaproponujemy dzieciom, które potencjalne talenty i uzdolnienia będą mogły rozwinąć i wykorzystać. Najnowsze osiągnięcia neurobiologii mówią o tym, że dzieci potrzebują świata, który je dostrzega, w którym mogą przynależeć do kogoś – opowiada profesor Gerald Hüther. Jak dodaje, należy się zastanowić nad tym, co dzieje się w mózgu dziecka, które staje się obiektem działań wychowawczych i edukacyjnych.
Gerald Hüther opowiada, że w Niemczech ukuto termin rodziców-helikopterów, którzy starają się czuwać nad wszystkim, stale krążą nad dziećmi z powodu troski o nie. – Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z tego, że dziecko musi odkrywać świat samodzielnie, że nie można go stale chronić. Jeżeli wyzbieramy wszystkie kamienie na drodze naszego dziecka, bo nie chcemy, by się przewróciło, to końcem tego procesu wychowawczego będzie sytuacja, w której dziecko nie będzie wiedziało, jak to jest się przewrócić – mówi neurobiolog.
Profesor Gerald Hüther jest neurobiologiem. Wiedza o tym, jak uczy się mózg, doprowadziła go do krytyki systemu edukacji. Naukowiec idzie jednak znacznie dalej. Opisując dominującą (i przestarzałą) koncepcję „różnicowania talentów” stwierdza, że: „złożone struktury w dziecięcym mózgu (…) nie mają szans rozwinąć się w tzw. społeczeństwie konsumpcyjnym, w którym wiedza i edukacja nie stanowią wartości”.
Według Geralda Hüthera, formatujemy dziecięce umysły, więc i „marnujemy dziecięce talenty”. To podtytuł jego książki (napisanej wraz z Uli Hauserem). Tytuł „Wszystkie dzieci są zdolne” był w Niemczech bestsellerem. Oby tak stało się i u nas.
Rozmowę przetłumaczyła z języka niemieckiego Krystyna Kopczyńska.
Posłuchaj całej audycji, którą poprowadził Dariusz Bugalski.
POSŁUCHAJ
47’38 Dlaczego marnujemy dziecięce talenty? (Klub Trójki)
Bezpośredni link do programu
http://www.polskieradio.pl/9/396/Artykul/1264113,Gerald-H%C3%BCther-dzieci-potrzebuja-swiata-ktory-je-dostrzega
Aż 67 proc. badanych osób wyraża się w negatywny sposób o osobach cierpiących na choroby psychiczne. Szydzą z ich odmienności i niższości intelektualnej, traktują z dystansem i rezerwą. Choroby psychiczne cały czas pozostają tematem tabu.
Jako społeczeństwo jesteśmy niewyedukowani i niedoinformowani o tym jak radzić sobie w sytuacjach bycia w bliskości z osobą chorą. Wiele osób nie wie jak zachowywać się w stosunku do ludzi zmagających się ze schorzeniami psychicznymi i jak z nimi rozmawiać.
Stygmatyzacja tych osób wpisana w świadomość społeczną, nie mobilizuje do wysiłku na rzecz zrozumienia sytuacji.
– Skala problemu jest ogromna. Światowa Organizacja Zdrowia nakreśla bardzo pesymistyczne prognozy, które mówią, że takich osób będzie bardzo szybko przybywało. Dlatego jest i będzie bardzo duża potrzeba działania na rzecz chorujących. Taką sytuację nasze społeczeństwo musi przyjąć do wiadomości – mówi Katarzyna Chotkowska z Porozumienia na Rzecz Wspierania Osób Chorych Psychicznie
POSŁUCHAJ
34’33 26.07.15 Sylwia Rozbicka: „Choroba psychiczna jest ogromnym cierpieniem (…)”.
Bezpośredni link do programu
http://www.polskieradio.pl/130/2788/Artykul/1481162,Przelamac-tabu-choroby-psychicznej
Dr Brené Brown w krótkim filmie pokazuje nam, dlaczego tak łatwo obwiniamy innych? Jaki mamy w tym interes? Jak to wpływa na nasze relacje z innymi ludźmi?
Przeczytaj także:
Jak porozumiewają się ze sobą pary, na różnych etapach życia małżeńskiego?
Czy jakość życia zależy od jakości komunikacji?
Autor Joanna Banach
Zacznijmy od tego, że wszyscy ich doświadczamy. Bez wyjątku. Pojawiają się i znikają każdego dnia. Niektóre lubimy, innych staramy się unikać. Możemy je tłumić lub wyrażać na przeróżne sposoby – dające ulgę lub nie. Mogą nas zalewać, utrudniać nam życie, uniemożliwiać satysfakcjonujące relacje z innymi. Skoro są tak integralną częścią naszego życia, może warto się im przyglądać?
Emocje same w sobie nie mogą być negatywne czy pozytywne. Są po prostu informacją na temat naszego stanu, naszych relacji ze światem, na temat tego, że dzieje się coś, co ma jakiś związek z naszym dobrostanem – np. boję się, bo coś zagraża mojemu bezpieczeństwu, złoszczę się, bo ktoś odebrał to, na czym mi zależy, jest mi smutno, bo utraciłem bliską osobę. Są wskaźnikiem czy i jak bardzo dana rzecz/sytuacja/osoba są dla nas ważne (to, co mało ważne zazwyczaj nie wzbudza w nas emocji). Mobilizują nas do działania, pomagają podjąć decyzję – np. boję się – więc uciekam przed tym, czego się boję, złoszczę się – więc walczę o swoje, lubię kogoś – więc działam dla jego dobra. Emocje pozwalają też na ustalanie w naszym życiu hierarchii wartości i celów, które chcemy osiągnąć.
Niestety bywa też często tak, że nasze własne emocje działają niejako przeciwko nam. Sprawiają, że nasze życie jest trudne, nasze relacje z innymi są burzliwe lub w ogóle mamy wielką trudność by nawiązywać relacje. Lęk może nas paraliżować do tego stopnia, że nie wychodzimy z domu. Smutek może przykuć nas do łóżka. Złość może doprowadzać do tego, że krzywdzimy innych lub siebie.
Ważną kwestią w sprawie emocji (jeśli nie najważniejszą) jest umiejętność ich rozpoznawania, nazywania i odpowiedniego wyrażania. Umiejąc rozpoznawać emocje i odpowiednio je wyrażać jest nam łatwiej funkcjonować w świecie. Dzięki poznaniu języka uczuć możemy: jasno określać swoje potrzeby i podejmować słuszne decyzje (w zgodzie z samym sobą), wchodzić w dobre, służące nam relacje z innymi, nawiązywać bliskie więzi, wytyczać granice chroniące nas przed innymi, odmawiać, spełniać swoje marzenia, rozwijać się zgodnie z własnymi predyspozycjami, pomagać innym itd. Ważne jest, aby rozumieć funkcję emocji i korzystać z tego, co nam dają. Nie tłumić, nie negować, nie zaprzeczać ich istnieniu – to podstawa zdrowia psychicznego, a często również fizycznego. Emocje nie wyrażone często się kumulują i mogą prowadzić do powstawania szeregu chorób psychicznych lub psychofizycznych. Nie wyrażane na bieżąco emocje mogą również powodować, że będziemy je wyładowywać w destrukcyjny sposób na innych lub na sobie.
Jak zacząć pracę nad własnym rozwojem w sferze emocjonalnej? Na początek zachęcam do refleksji nad kilkoma pytaniami:
- Czy rozumiem co się ze mną dzieje? ( np. dlaczego unikam rozmów z szefem, dlaczego nie mogę spać, dlaczego jestem agresywny, dlaczego mam problem z nadużywaniem alkoholu, dlaczego nie mam ochoty spotykać się z ojcem itd.)
- Czy jest we mnie przyzwolenie na okazywanie uczuć, czy chętnie o nich mówię, czy raczej mam skłonność do ich tłumienia?
- Jakie emocje rozpoznaję u siebie? Czy jest ich więcej niż podstawowe: złość, lęk, smutek i radość? Czy może nie jest tak, że wciąż odczuwam jedno dominujące uczucie i nie rozpoznaję żadnych innych?
- Czy mam zwyczaj rozmawiania o tym, jak się czuję albo czułem w danej sytuacji?
- Czy mam swoje „emocjonalne zwyczaje, rytuały” – czy jest jakiś wzór wg którego zazwyczaj przebiegają w moim domu/pracy/otoczeniu konflikty, sprzeczki, godzenie się, świętowanie?
Umiejętność rozpoznawania emocji i nastrojów jest pierwszym krokiem do tego, by sobie z nimi lepiej radzić. Warto nabyć sprawność w tym zakresie.